In het Chinese Guangzhou produceren arbeiders kleding voor SHEIN: het grootste kledingbedrijf ter wereld. Maar steeds opnieuw blijkt dat het bedrijf zijn medewerkers uitbuit.

Journalisten van het Britse Channel 4 deden het recentste onderzoek naar de Chinese modegigant. Zij gingen undercover aan het werk binnen de fabrieken en legden de misstanden vast in de documentaire Inside the SHEIN Machine: Untold. Dit zijn de grootste misstanden.

• Werknemers maken dagen van 18 uur en hebben geen weekend. Ze krijgen hooguit één dag per maand vrij.
• In een van de fabrieken krijgen werknemers een basissalaris van zo’n 570 euro per maand. Daarvoor moeten ze vijfhonderd kledingstukken per dag maken. Maken ze meer stukken? Dan krijgen ze 2 cent per extra gemaakt item.
• Als werknemers een fout maken, krijgen ze slechts een derde van hun salaris uitbetaald. Dat geldt bijvoorbeeld als ze een product verkeerd inpakken. Het eerste maandsalaris krijgen ze sowieso niet uitbetaald.
• In een andere fabriek hebben werknemers geen vast salaris, maar krijgen ze 4 cent per afgerond kledingstuk.
• Sommige vrouwen wassen hun haren tijdens de lunchpauze. Buiten werktijd hebben ze daar namelijk geen tijd voor.

SHEIN dankt zijn succes aan lage prijzen, een sterk algoritme en samenwerkingen met influencers op TikTok. Vanaf het moment dat je de website opent, vliegen de promotiecodes je om de oren. Consumenten worden verleid door enorm lage prijzen. Een shirt kan je kopen voor nog geen 2 euro. Vanaf 19 euro zijn de verzendkosten gratis, voor retourneren betaal je niets. En dat terwijl de producten uit China komen.

Het algoritme is sterk. Het kledingmerk speurt online naar trends en weet ze sneller te kopiëren dan andere merken. Bovendien is het algoritme zo slim dat SHEIN precies weet wat je als consument wil hebben. Het merk kan de vraag voorspellen door het gedrag van consumenten te volgen. SHEIN weet zo ook precies hoeveel voorraad er nodig is.

Jongeren dragen ook bij aan SHEINs succes. Op TikTok posten ze massaal video’s van de bulkkleding die ze voor een prikkie hebben gekocht. Sommige video’s worden miljoenen keren bekeken. Ook influencers en sterren helpen mee aan het succes. Kleding cadeau doen aan influencers is voor SHEIN een kleine investering, omdat de items spotgoedkoop zijn. Wat het bedrijf ervoor terugkrijgt, is een flinke omzet. In 2021 werd SHEIN geschat op een waarde van 100 miljard dollar: groter dan H&M en Zara bij elkaar.

Dat werknemers van SHEIN worden uitgebuit, is al langer duidelijk. De Zwitserse belangenorganisatie Public Eye sprak eerder met meerdere werknemers van verschillende fabrieken. Sinds vorige week zijn voor het eerst ook beelden naar buiten gekomen van de arbeidsomstandigheden.

Op TikTok verschenen bovendien video’s dat consumenten hun waslabel moesten checken. Daar zou de tekst ‘hulp nodig’ op staan. SHEIN reageerde dat er sprake was van “verwarring”: “Onze intentie was om consumenten te helpen herinneren dat ze de stof zacht moeten houden.” SHEIN zei bovendien dat er “een strikte gedragscode bestaat voor leveranciers” waarin staat dat “dwangarbeid verboden is”.

De arbeidsomstandigheden zijn in strijd met de Chinese wet en SHEINs eigen regels. Volgens het bedrijf voeren externe bureaus regelmatig controles uit in de fabrieken van de leveranciers. Als ze zich niet aan de regels houden, wordt er actie ondernemen. Dat kan volgens SHEIN ook betekenen dat het merk de samenwerking met een leverancier stopzet. Toch is het onduidelijk welke acties SHEIN nu precies gaat ondernemen.