Amsterdammers die vanwege ongewenste herinneringen aan het slavernijverleden hun achternaam willen veranderen, kunnen de kosten hiervoor voortaan van de gemeente terugkrijgen. De gemeente Utrecht zette eerder een vergelijkbare stap.

Dat blijkt vrijdag uit een brief waarin de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema vragen van DENK beantwoordt.

Ze benadrukt dat het kabinet eerder al met een vergelijkbaar plan voor heel Nederland kwam. Daarin staat dat afstammelingen van tot slaaf gemaakte mensen in de toekomst gratis hun achternaam kunnen laten wijzigen. Hoe dit concreet vorm krijgt, wordt naar verwachting eind 2022 bekend.

Omdat de uitwerking van dat landelijke beleid tijd kost, wil de gemeente Amsterdam de inwoners tot het zover is zelf compenseren. “Zodra het rijksbeleid bekend is, kijken we hoe we de Amsterdamse praktijk hierop aansluiten”, schrijft burgemeester Halsema.

“Slavenhandel en slavernij zijn misdaden tegen de menselijkheid. Wij kunnen het verleden niet meer ongedaan maken. Wat we wel kunnen doen, is de doorwerking van dat verleden tegengaan. Deze maatregel kan daar een bijdrage aan leveren.”

De gemeente heeft met Utrecht overlegd “om ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren”. De burgemeester denkt dat een vergelijkbare regeling op korte termijn mogelijk gemaakt kan worden.

Achternaam veranderen kan erg duur zijn

Wie in Nederland een andere achternaam wil, kan een verzoek indienen bij Justis, de screeningsdienst van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Dat kost minimaal 835 euro.

Als je bijvoorbeeld ‘Poepjes’ heet, hoef je niet te bewijzen dat je last hebt van je achternaam. Maar bij achternamen die hun oorsprong hebben in het koloniale verleden van Nederland, is een psychologisch onderzoek verplicht.

De 835 euro en de kosten voor het psychologische onderzoek kunnen samen oplopen tot een bedrag van duizenden euro’s. Als het verzoek wordt afgewezen, ben je het geld kwijt.