De Breij, die het genomineerde boek Amalia schreef, bedankt via Instagram alle mensen die hebben gestemd. “Misschien moeten we mensen die er niet mee om kunnen gaan, ook niet meer mee laten doen met vrije, eerlijke verkiezingen.”

“Het goede nieuws is dat literatuur geen wedstrijd is”, gaat De Breij verder. “Die boeken zijn er. Je kunt vandaag naar de boekhandel of naar de bibliotheek. Je verplaatsen in de denkwereld van een ander, in alle vrijheid. En je niet laten beperken door de onzin om je heen. Geniet van het boek, geniet van kunst en cultuur. En laat je niet van de wijs brengen. Dit gaat over veel meer dan een wedstrijd. Dit gaat over democratie.”

Uitgeverij Pluim, die Amalia heeft uitgebracht, vindt “het heel jammer dat dit nodig is”. “Zoiets als dit hebben we nog nooit meegemaakt”, vertelt een woordvoerder aan NU.nl. “Verder kunnen we nog niet inschatten welk effect dit heeft. De hele campagne is nu in één klap afgelopen. Dat is heel spijtig.”

Job Lisman van Uitgeverij Prometheus (De nachtdienst van Esther Verhoef) noemt de beslissing pijnlijk. “Het gaat om een geweldige prijs die bedoeld is om lezen te stimuleren. Elk jaar leeft het weer bij het publiek, mensen krijgen de kans om hun enthousiasme voor een boek te tonen. Die kans wordt ons nu ontnomen vanwege manipulatie. Ik vind dat heel heftig.”

Steven Maat, uitgever bij A.W. Bruna Uitgevers (Dwaalspoor van Suzanne Vermeer), zegt: “Uiteraard zijn de auteur en wij als uitgever heel teleurgesteld, maar we staan achter het besluit van de CPNB. De stem van het publiek blijft voor ons te allen tijde het belangrijkste en we hopen dat iedereen alsnog massaal naar de boekhandel zal gaan om de genomineerde auteurs te ondersteunen.”

Overamstel, dat de genomineerde boeken van Susan Smit (De heks van Limbricht) en Annejet van der Zijl (Fortuna’s kinderen) uitgeeft, bedankt alle stemmers in een reactie op Twitter.

Zoals elk jaar waren er zes boeken genomineerd voor de NS Publieksprijs. Naast de al vijf genoemde boeken maakte ook Master Your Mindset van Michael Pilarczyk kans op de prijs. Stemmers kunnen ook ieder jaar een vrije keuze invoeren.

Afgelopen weekend lag de stemming enkele uren stil, omdat er klachten waren binnengekomen van Kamerleden die beweerden dat hun e-mailadres was gebruikt. Ze zouden hebben gestemd op Thierry Baudets boek Het Coronabedrog.

De CPNB bevestigde dat er “onrechtmatigheden” waren aangetroffen en bouwde een extra verificatiestap in. Dat blijkt niet genoeg om een eerlijke stemming te kunnen garanderen. Daarom heeft de stichting nu besloten om een streep door de hele verkiezing te halen. De prijs zou op woensdag 16 november worden uitgereikt.