Edson Arantes do Nascimento, zoals de Braziliaan officieel heette, werd in 1940 geboren in het provinciestadje Três Corações. Hoewel de oorsprong van zijn bijnaam niet helemaal vaststaat, is de meest gangbare beredenering dat ‘Pelé’ een verwijzing is naar een katoenen bal waarmee hij al op jonge leeftijd in de weer was.

Zijn vader en trainer Dondinho was een minder getalenteerde profvoetballer, maar gold wel als de mentor van Pelé. Toen het negenjarige voetballertje zijn vader in huilen zag uitbarsten op het moment dat die op de radio hoorde dat Brazilië de WK-finale van 1950 had verloren van Uruguay, beloofde hij dat hij later wél de wereldcup zou winnen.

Acht jaar later kon Pelé die belofte al waarmaken. In de zomer van 1958 werd de zeventienjarige aanvaller de jongste speler ooit op een WK en maakte het enige doelpunt in de kwartfinale tegen Wales (1-0). Er volgde een hattrick in de halve finale tegen Frankrijk en in de eindstrijd tegen gastland Zweden (5-2) was Pelé tweemaal trefzeker. Een superster was geboren.

Pelé was compleet. Zijn snelheid, sprongkracht en atletisch vermogen waren van hoog niveau én technisch was hij – vooral dankzij het spelen op straat en hobbelige veldjes in zijn jeugd – begaafder dan andere spelers. Zijn aannames met de voet en borst (in die tijd een bijzonderheid in het voetbal) waren doorgaans perfect. Bovendien was Pelé een uitstekend kopper.

Europese topclubs als Real Madrid, Juventus en Manchester United probeerden ‘O Rei’ (de koning, een andere bijnaam) vast te leggen. Maar de Braziliaanse regering riep de voetballer uit tot ‘nationale schat’, waardoor het vrijwel onmogelijk voor hem was om zich in het buitenland te vestigen. Zo speelde Pelé liefst achttien jaar voor Santos.

Die club bezorgde hem een goed inkomen door overal ter wereld galawedstrijden te spelen. In een tijd dat internet niet bestond en lang niet iedereen over een televisie beschikte, wilden miljoenen voetbalfans Pelé dolgraag in levenden lijve aan het werk zien.

Dat ging zelfs zo ver dat in 1967 een 48 uur durend staakt-het-vuren werd afgeroepen in de Nigeriaanse burgeroorlog. Iedereen wilde Pelé met Santos tegen de nationale ploeg van het Afrikaanse land zien spelen. Het was ook mede dankzij het talrijke aantal oefenduels dat Pelé zijn doelpuntentotaal kon opvijzelen tot ver boven de duizend.

Misschien nog wel bijzonderder dan zijn 1.279 doelpunten is het gegeven dat Pelé als enige voetballer in de geschiedenis driemaal wereldkampioen werd. Kleine kanttekening: in 1962 raakte hij al in de tweede groepswedstrijd tegen Tsjechoslowakije dusdanig geblesseerd dat hij de rest van het toernooi niet meer in actie kwam. Pelé, die toen al alom werd beschouwd als beste speler ter wereld, kwam op het WK in Chili slechts tot één doelpunt.

Het WK 1966 in Engeland werd een fiasco. Titelfavoriet Brazilië werd in de eerste ronde uitgeschakeld en Pelé raakte opnieuw geblesseerd na diverse aanslagen van Bulgaarse en Portugese verdedigers.

Vier jaar later nam Pelé sportieve revanche op het WK van 1970 in Mexico. Die Braziliaanse ploeg – met viermansvoorhoede Rivelino, Tostão, Jairzinho en Pelé – wordt beschouwd als een van de beste teams aller tijden en wordt omschreven met de term O Jogo Bonito (het mooie spel). Pelé scoorde op dat WK vier keer, waaronder de openingstreffer in de finale tegen Italië (4-1-winst).

Een jaar na zijn derde wereldtitel speelde Pelé zijn laatste van 92 interlands, waarin hij 77 doelpunten maakte. Op clubniveau ging hij nog drie jaar door met scoren voor Santos, maar daar bleef het niet bij. In 1975, een jaar na zijn stoppen, liet hij zich op 34-jarige leeftijd overhalen tot een rentree bij New York Cosmos.

“We hebben vele supersterren gezien in de Verenigde Staten, maar niemand is zo groot als Pelé”, werd bij zijn presentatie in New York gezegd. Na een doelpunt bij een wedstrijd in Boston werd Pelé zelfs zo hardhandig geknuffeld door overenthousiaste fans, dat hij met een blessure per brancard moest worden afgevoerd van het veld.

Na twee jaar in de VS stopte de aanvaller definitief. Pelé, die vijf kinderen had uit drie huwelijken plus twee buitenechtelijke kinderen, richtte zich daarna op het verbeteren van de wereld. Hij verbond zich aan tal van goede doelen als UNICEF en zette zich voornamelijk in voor de gezondheid van en het onderwijs voor kinderen in arme landen.

In de jaren negentig was Pelé zelfs nog drie jaar minister van Sport in Brazilië. Zijn inkomsten haalde hij verder uit reclames. Grote bedrijven als Mastercard en Pepsi zagen in de bescheiden oud-topvoetballer een ideaal uithangbord.

De afgelopen jaren kwam het verval. Pelé haalde bijna alleen nog het nieuws als hij weer eens was opgenomen in het ziekenhuis en vertoonde zich zelden in het openbaar. Ook omdat hij niet meer kon lopen. Uiteindelijk werden zijn lichamelijke klachten de voetballegende op 82-jarige leeftijd fataal.