Tom Cruise had eigenlijk in juni 2020 al moeten terugkeren als Pete ‘Maverick’ Mitchell, de straaljagerpiloot met stalen zenuwen uit Top Gun (1986). Vijf keer werd de release verschoven, totdat de actiefilm afgelopen zomer eindelijk in première kon gaan.

Een romantisch verhaallijntje is nog wel te vinden in Top Gun: Maverick, maar bloedstollende actie voert duidelijk de boventoon. Regisseur Joseph Kosinski werkte met een camerasysteem van zes imax-camera’s per vliegtuig, waarmee luchtcapriolen en achtervolgingen vanuit verschillende hoeken gefilmd konden worden. Dat leverde uiteindelijk een wereldwijde opbrengst van 1,4 miljard dollar (1,32 miljard euro) op.

Avatar: The Way of Water zette nog een stuk hoger in. Regisseur James Cameron smeet met geld voor zijn vervolg, een drie uur durend spektakel waar de nieuwste filmtechnieken voor zijn gebruikt. Inmiddels stromen de bioscoopzalen vol, maar de vraag is nog steeds of dat genoeg zal zijn. Andere grote films, zoals de vervolgen op Doctor Strange en Black Panther, hadden in ieder geval een beter openingsweekend.

Het vervolg op Avatar was zo duur om te maken, dat het überhaupt de vraag is of Cameron er geld aan gaat verdienen. Naar eigen zeggen moet zijn fantasyfilm een van de best verdienende films ooit worden om uit de kosten te komen.

Voor veel filmmakers is de Gouden Palm het hoogst haalbare. Het komt zelden voor dat een regisseur die prijs voor een tweede keer wint, maar dat lukte Ruben Östlund wel. Eerder ontving de Zweed het beeldje voor The Square, dit jaar voor Triangle of Sadness. De film speelt zich af op een luxecruise. Verschillen tussen arm en rijk worden niet alleen vet aangezet, maar ook op z’n kop gegooid door een serie aan absurde plotwendingen. Triangle of Sadness won onlangs vier European Film Awards en draait momenteel in de bioscoop.

Ook in Hollywood werden belangrijke prijzen uitgereikt. Het coming-of-agedrama CODA – over een zangtalent dat zich los wil worstelen van haar dove ouders en broertje – werd de eerste streamingtitel ooit met een Oscar voor beste film. Regisseur Sian Heder baseerde zich op de Franse film La famille Bélier. Met als belangrijkste verschil dat zij dove acteurs castte. Troy Kotsur won ook een Oscar en gaf zijn ontvangstspeech in gebarentaal. CODA is te zien via Apple TV+.

De tien best verdienende films uit 2022 borduurden allemaal voort op eerder succes. Maar één daarvan zul je waarschijnlijk niet zo snel herkennen. De Chinese oorlogsfilm Water Gate Bridge, het vervolg op The Battle at Lake Changjin, verscheen vrijwel alleen in Aziatische landen. Toch was de opbrengst ruim 600 miljoen dollar, en dat is meer dan de vervolgen op Fantastic Beasts en Sonic the Hedgehog.

Voor het Deense Flee waren nauwelijks bezoekers te vinden, terwijl de animatiedocumentaire wereldwijd werd overladen met prijzen. Filmmaker Jonas Poher Rasmussen interviewde een jeugdvriend, die op jonge leeftijd vanuit Afghanistan naar Denemarken vluchtte. Dat resulteerde in een therapeutisch gesprek, vol onverwerkte herinneringen, waarmee de anonieme Amin de stap naar een nieuw leven zette. Flee werd onder meer genomineerd voor drie Oscars en bekroond met de European Film Award voor beste documentaire én beste animatiefilm.